وضعیت حقوقی پیک دیپلماتیک و بار همراه دیپلمات با تاکید بر قضیه دیپلمات آرژانتینی

دانشکده حقوق و علوم سیاسی

پایان نامه برای دریافت کارشناسی ارشد حقوق بین الملل

عنوان:

وضعیت حقوقی پیک دیپلماتیک و بار همراه دیپلمات با

تاکید بر قضیه دیپلمات آرژانتینی

استاد راهنما:

دکتر سیدقاسم زمانی

استاد مشاور:

دکتر علیرضا دیهیم

تحقیق:

حسین ظفر قاسم پور آبان ماه 1931

تقدیم به:

کوه صبر، استقامت ، گذشت ، فداکاری و اسوه تمامی خوبیهای زندگی ام

             مادرم

یکی از ضرورتهای زندگی انسان ارتباط با همنوعان است . انسان موجودی اجتماعی است ودرجهت رفع حوائجش نیاز به تعامل ،همکاری و یاری همنوعان خود دارد. درروند اجتماعی شدن ، نیازهای او نیز پیچدگی خاص خود را پیدا نمود و جوامع به ضرورت ارتباط با سایر اقوام و ملل در محیط پیرامونی خود جهت ادامه حیات بعنوان یک اصل اساسی پی بردند. آنها برای ارتباط با سایر جوامع اقدام به اعزام فرستادگانی ویژه به دربار سایر حکام و سلاطین کردند . اوایل ورود یک بیگانه به قلمرو یک گروه یا قبیله دیگر باعث قتـــل وی می شد. کــم کــم آنها متـــوجه شدند که این ارتباط بایستی قاعده مند باشد وگرنه به نتیجه مطلوبی منجر نخواهد شد. بنابراین اولین اصل ضروری یعنی احترام و عدم تعرض به فرستاده یا پیک از همین زمان بصورت عرفی مورد پذیرش قرارگرفت. قرنهای متمادی این افراد نقش مهمی در ارتباط میان جوامع و ملل مختلف بعنوان تنها کانال ارتباطی ایفاء می کردند. لیکن با گسترش جوامع وشکل گیری مفهوم دولت، به تبع آن افزایش ارتباطات وضرورت ایجاد نمایندگی دائم ،باعث گردید که دیپلمات های حرفه ای از اوایل قرن هفدهم برای مذاکره با دولت پذیرنده در قلمرو آن دولت ها مستقر شوند. این مسئله باعث ایجاد تحولی شگرف در مفهوم پیک شد بطوریکه پیک یا فرستاده که خود تنها کانال ارتباطی بین دولتها محسوب می شد ، با توجه به استقرار نمایندگی دائم دولت فرستنده نزد دولت پذیرنده وافزایش اختیارات آنها درمذاکره با دولت پذیرنده حالا دیگر به عنوان کانال ارتباطی دولت فرستنده با نماینـــدگی متبوعش نـــزد دولت پـــذیرنده ایفــاء وظیفه می نمود. مصونیت این افراد و نمایندگان دولت فرستنده بصورت عرفی مورد پذیرش دولتها قرار داشت. پس از جنگ جهانی دوم و تاسیس سازمان ملل ،از همان ابتدا ملل متحد با تاکید بر اصول اساسی حقوق بین الملل نظیر اصل حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات ، اصل حق تعیین سرنوشت و اصل منع توسل به زوردرروابط بین المللی عزم خود را برای برقراری امنیت وصلحی پایدار در جهان اعلام نمودند. در سال 1947 مجمع عمومی به توصیه کمیته ششم(کمیته حقوقی)، کمیسیون حقوق بین الملل را که متشکل از برجسته ترین و زبده ترین علمای حقوق بین الملل و قضات بین المللی از نظامهای مختلف حقوقی دنیا بودند را به منظور ارائه نظرات مشورتی به مجمع و در اصل به قصد تدوین و توسعه قواعد حقوق بین الملل و ایجاد نهادهای حقوق بین الملل تاسیس نمود.حاصل کار کمیسیون شکل گیری دهها کنوانسیون بین المللی در شاخه های مختلف حقوق بین الملل از جمله حقوق معاهدات، حقوق دریاها، حقوق جانشینی، حقوق مسئولیت و نیز حقوق دیپلماتیک و کنسولی بود.یکی از این موضوعات با توجه به نقض گسترده قواعد کنوانسیون 1961 وین در رابطه با روابط دیپلماتیک از سوی کشورها و سوء استفاده از مصونیت ، بحث پیک وکیسه دیپلماتیک غیرهمراه بود که تحقیق و بررسی درخصوص متحد الشکل نمودن قواعد مرتبط به آن در یک کنوانسیون به کمیسیون حقوق بین الملل محول گردید. کمیسیون نیز طرح پیش نویس سی و دو ماده ای را آماده نمود که بدلیل اصطکاک شدیدمنافع کشورها با بحث مصونیت مطلق در نظر گرفته شده برای پیک و کیسه دیپلماتیک مسکوت ماند.درحال حاضر ، می توان گفت که بنابرمورد، پیک و کیسه دیپلماتیک غیر همراه مشمول ماده 27 کنوانسیون 1961 وین در خصوص روابط دیپلماتیک ، پیک و کیسه کنسولی مشمول ماده 35 کنوانسیون 1963 وین در خصوص روابط کنسولی و پیک و کیسه نمایدگی های دائم دولتها نزد سازمانهای بین المللی مشمول ماده 27 کنوانسیون 1975 در خصوص نمایندگی دولتها نزد سازمانهای بین المللی با ویژگی جهانشولی می باشد.بحث دیگر مسئله سوء استفاده از مصونیت و مزایای دیپلماتیک است که با توجه به تعداد دیپلماتهای شاغل در سرتاسرجهان که براساس یک آمار غیر رسمی بالغ بر 400000 نفر می باشند،این موضوع اندک می نماید اما این مسئله توجیهی برای سوء استفاده محسوب نمی شود و برطبق ماده 40 کنوانسیون 1961 وین اشخاصی که از مصونیت و مزایای دیپلماتیک بهره مند هستند می بایست به قوانین و مقررات دولت پذیرنده احترام بگذارند. لذا، ازآنجائیکه هدف از مصونیت و مزایای دیپلماتیک منتفع ساختن افراد نیست ، بلکه درجهت حسن انجام وظایف بعنوان نماینده دولت فرستنده می باشد بنابراین سوء استفاده برخی دیپلماتها از مصونیت و مزایای اعطایی عاملی برای حذف اینگونه مصونیت ها به شمار نمی رود. 

عنوان                                                                                        صفحه 

پیشگفتار

مقدمه...................................................................................................... 1 مبحث اول : طرح تحقیق.............................................................................. 6 الف(سوالات تحقیق ...................................................................................  7 ب(مفروض ............................................................................................. 7  ج(فرضیه ها  .......................................................................................... 8   د(مفاهیم و متغیر ها.................................................................................. 8   ه(روش تحقیق و جمع آوری اطلاعات..........................................................  3   و(اهداف تحقیق .......................................................................................3   ز(پیشینه تحقیق......................................................................................  3   ح(سازماندهی تحقیق ..............................................................................11 مبحث دوم : دیدگاه های نظری و مبانی مصونیت های دیپلماتیک 

مقدمه .................................................................................................. 11 الف( دیدگاه موافقان و مخالفان مصونیت سیاسی............... .............................. 11

 ب( دکترین و نظریات موافق و مخالف مصونیت سیاسی  .................................. 11 1(نظریه نمایندگی....................................................................................  11

1(نظریه برون مرزی....... ....................................................................... 11

9(نظریه مصلحت خدمت ........................................................................... 17

1(نظر یه رفتارمتقابل.............................................................................  17 فصل اول :روند تکاملی ماموریت پیک ها و مصونیت آنها

مقدمه.....................................................................................................13 مبحث اول: پیک در دوران باستان

1(مصر................................................................................................. 11

1(بابل....................................................................................................19

9(چین....................................................................................................11

1(هند.....................................................................................................11

1(ایران..................................................................................................11

6(یونان .................................................................................................11

7(روم  ..................................................................................................16 مبحث دوم : قرون وسطی..........................................................................  17 مبحث سوم : اسلام  .................................................................................. 18

فصل دوم:بررسی وضعیت حقوقی پیک سیاسی در حقوق بین الملل معاصر

مقدمه.................................................................................................... 91 مبحث اول: پیشینه تاریخی موضوع............................................................... 91 مبحث دوم: طرح پیش نویس درخصوص وضعیت پیک سیاسی وکیسه دیپلماتیک.......93 بخش اول :مقررات عمومی:  )مواد یک تا ششم (..............................................93 بخش دوم :وضعیت پیک دیپلماتیک ،کاپیتان کشتــــی و یا خلبان هـــــــــواپیمایی که حامل بسته دیپلماتیک است ) مواد هفتم تا بیست و سوم (..............................................11 بخش سوم : وضعیت کیسه دیپلماتیک ) مواد بیست و چهارم تا بیست و نهم (............ 11 بخش  چهارم :مقررات متفرقه ) مواد سی ام تا سی و دوم (................................  11

مبحث سوم : نظرات و ملاحظات کشورها در خصوص طرح طرح پیک دیپلماتیک... 11 ملاحظات دولت ایالات متحده در خصوص طرح پیش نویس................................ 16 ملاحظات دولت کانادا در خصوص طرح پیش نویس .........................................17 ملاحظات دولت اتریش در خصوص طرح پیش نویس......................................  17  ملاحظات دولت استرالیا در خصوص طرح پیش نویس...................................... 17  ملاحظات دولت فرانسه  در خصوص طرح پیش نویس.......................................18 ملاحظات دولت آلمان  در خصوص طرح پیش نویس........................................ 18 ملاحظات دولت بلغارستان  در خصوص طرح پیش نویس.................................. 18  ملاحظات دولت بلاروس در خصوص طرح پیش نویس......................................13 ملاحظات دولت ویتنام در خصوص طرح پیش نویس .........................................61 ملاحظات دولت کنیا در خصوص طرح پیش نویس........................................... 61 ملاحظات دولت یوگسلاوی در خصوص طرح پیش نویس.................................. 61 مبحث چهارم : وضعیت حقوقی پیک و کیسه دیپلماتیک غیر همراه پس از مسکوت ماندن

طرح پیش نویس کمیسیون.......................................................................... 61  الف( ماده 17 کنوانسیون 1361 وین ........................................................... 61 ب( ماده 91 کنوانسیون 1369 وین ............................................................  69 ج( ماده 17 کنوانسیون 1371 وین.............................................................   61 د( وضعیت حقـــــوقی پیــــک و کیســــه دیپلماتیک غیـــــر همراه پس از حــــادثه یازده سپتامبر1111.......................................................................................  61

ه( وضعیت حقوقی پیک و کیسه دیپلماتیک در قوانین گمرکی جمهوری اسلامی......  67 و( پیک سیاسی و بسته های پست سیاسی درقوانین گمرکی...............................  67 ماده 73..............................................................................................  67 ماده 81................................................................................................68

فصل سوم : سوء استفاده از مصونیت های سیاسی

مقدمه ................................................................................................  71    مبحث اول :بررسی حقوقی وضعیت بار و توشه همراه دیپلمات.........................  71 مقدمه ..................................................................................................71 قضیه کشف پنج و نیم تن اشیاء عتیقه قاچاق از یک دیپلمات آرژانتینی................   76 مبحث دوم: بررسی قوانین و مقررات داخلی در رابطه با موضوع  ...................  81

فصل چهارم : حل و فصل اختلافات بین دولتها در زمینه تفسیر و اجرای مفادکنوانسیون 1691 وین

مقدمه  ................................................................................................. 81 پروتکل اختیاری مربوط به حل اجباری اختلافات ............................................86 نتیجه گیری............................................................................................31 فهرست منابع..........................................................................................38 ضمائم..................................................................................................111

پیشگفتار: 

شکل گیری جوامع ابتدایی و نیاز آنهاا باا ارتبااا باا مپایا ویراماونی خاو  با ا گر ید کا سران قبائل نسبت با ا زام افارا ی تپات  ااوان فرساتا ه یاا ویاا جهات انتقاا ناما و ویام با همتایاان خاو  اقادام نمایاادی و ییاا ایاد افارا  تاهاا رسااندن ویاام باو  و نقا کانا  ارتبایی بید  واتها را اییاد می نمو ند ی اید افرا  بحاوان نمایاده از ا ترام ومصونیت نانوشتا ویژه ای برخور ار بو ند و تحرض با آنهاا ماذموم باو ی ما ااد ویادای وشکل گیری مصونیت ها و مزایاای  یلمماتیاا را مای تاوان هماید مصاونیت فرساتا گاننز  ممل  یگر  انستی  با گسترش جوامع و  رفا ای شدن اید افرا   یگر نق  آنها انتقا  صرف ویام نبو  و با افــــاـزای  اختیارات اان باا مـــاـذاکره از یــاـرف  واات متبو  اانمی ور اختادی

 از اوایل قاارن ه یاادهد  یلمماساای  ر قاااال و شکل نااویای و بااا وااذیرش اسااتقرارنمایادگان مقید  واتها نز   و  وذیرنده آغاز گر یدی  الا  یگر نمایادگان مقاید  واتهاا نیاازبا کانا  ارتبایی با  وات متبوع خو شان جهت رایزنی و انتقاا  ویاام  اشاتادی ااذا افارا یمجد ا اید نق  را بر هده گرفتاادیاما  باا توجاا باا غااال باو ن سیاساتهای ماکیااوای  رآنزمان  واتها نا هـــدف ان بسا و گسترش روابا بمکا  خاات  ر امور  اخمی  یگرک ااورها ، ساااقا نمااو ن  واتهااا و تاااحی. رقبااا بااو ی اگرنااا ساایرا و نمایااادگان  یگاار

ک ورها بحاوان جاسوس نگریستا می شدند، ایکد با توجا با قوا د  رفی موجو  ازمصاونیت از تحرض برخور ار بو ند و  واتهاا آن را مرا اد  می کر ندی  ر اوایلقرن ناوز هد باا ا سااس نیااز  واتهاا اوااید ترشاها  ر زمیااا مادون نماو ن برخای قوا اد رفی  قوق  یلمماتیا  ر کاگره 8181  بحمل آمدی 

از آنجائیکا تیکر  اکد جهات  ال و فصال اخترفااد مبتاای بار تـــاـوسل باا زوربو ،متاسیانا  ر اکثر موار   یلمماسی با شکست مواجا می شاد و تای کایرانساهای صام لاها  نیز نتوانست از بروز جاگ جموگیری نماید و تاها موفقیت آن مدون نمو ن قوا د و  قوق  رفی جاگ بو ی با اخترف و اصطکاک شدید ماافع  واتهاا، زیاا ه خاواهی برخایاز آنها و ائترفهای ایجا  شده قرن بیستد با جااگ جهاانی آغااز گر یادی جااگ جهاانی او با   گر ید کا تکامل  قوق بید ااممل کا از قرن هیدهد آغازشده بو  برای مادد زماانیبا تحویق افتدی تمیاد انسانی ساگید و خرابیهای فراوان  واتهاای ویاروز را باا ایاد نتیجاارساند کا بارای تاامید و تاامید نظاد و امایات باید اامممای بایساتی باا فکار یاا مکاانیزمگروهی باشادی باابراید براساس یر  81 ما ه ای ویمسون جامحا ممل وا با  رصاوجو  گذاشت ایکد  جامحا ممل باهما ترش  نتوانسات صام  و امایات شاکااده ای را کااایجا  شده بو   ی  نمایدی با اید  ا  گامهای ارزنده ای  ر توسحا قوق بید ااممل بر اشتا شدی 

با آغاز جاگ جهانی  وم،  قوق بید ااممل  وباره تا  دو ی محای و میهاوم خاو را از  ست  ا ی  ر اواخر جاگ قدرتهای ویروز با فکر ایجا  سازمانی قویترافتا ندباابراید یر ی  رتابستان سا 8411  ر مبارتد اکا  ارائاا شاد کاا ماجار باا برگازاری

أ

کایرانسی  ر شهر سانیرانسیسکو شد کا براسااس آن ساازمان ممال متپاد  ر ساا 8411 ت کیل گر یدی و  از تاسی  ســـاـازمان ممال متپاد باا ماظــــاـور  یا  صمــاـ  و امایاتبید اامممای، بساا و گستــاـرش قوا اد  قاوق باید ااممال  و تادوید و توساحا آن  ر  ساتورکارآن سازمان قرار گرفتی با هماید ماظاور  ر ساا 8411 کمیسایون  قاوق باید ااممالتاسی  گر یدی از جمما و ای. کمیسیون ارائا نظریاد م ورتی  قوقی ووی اها  بامجمع  مومی است ایکد و ییا اصامی آن تــاـدوید و توساحا  قاوق باید ااممال از یریاقایجا  نها ها و سازکارهای  قوقی بید اامممی استی یکی از شااخا هاای  قاوق باید ااممالکا کمیسیون برآن متمرکاز شاد و مااته باا شاکل گیاری ناادید کاوانسایون باید اامممای  ر

خصوآ آن شد  قوق  یلمماتیا و کاسوای بو ی  ر سا 8411 مجمع  مومی یی قطحااما 1158 ازکمیسیون خواست کا با توجا باا نقاش شادید قوا اد کاوانسایون 8498 وید  ر خصوآ روابا  یلمماتیا بید  واتها ، خصوصا  ر زمیااا مقارراد مرباوا بااویا و کیسا  یلمماتیا غیرهمراه یر ی را آما ه نمایدی کمیسیون  رنهایت و  از سااها تپقیااق و بررساای  ر سااا 8414 یاار  واای  نویساای  ر ایااد زمیاااا ارائااا نمااو  ااایکدمتاسیانا بدایل اصطکاک شدید مااافع  واتهاا ایاد یار  مساکود ماناد تاا  ر یاا زماان و شارایا بهتاری ماور  واذیرش ک اورها قارار گیار ی اایکد از آن زماان تاا کااون کمیسایونهمچاان با فحاایت خو  ا اما   ا ه و  ر شاخا های  یگر  قوق بید ااممل موفق با تدوید و توسحا آنها شده استی

وذیرش  ر مقطاع کارشااسای ارشاد و شارکت  ر مبا ا  متااوع و جااال  قـاـوقبید ااممل خصوصا  اور  رکرس  رس  قوق  یلمماتیا و کاسوای آقای  کتر زاهادیفرصت مغتامی بو  تاا مبا ا  تروریاا مرباوا باا مصاونیت هاا و مزایاای  یلمماتیاا وکاسوای را کا مور  نیاز هر  یلمماد و یاا بهتار بگاوید هرکارمااد وزارد امورخاجاا ایمی باشد،  بار  یگر مرور نمایدی یر  مبا ثی نظیر تاریخچا روابا  یلمماتیا وکاسوای و روند شکل گیری کاوانسیونی آن و کمبو  تااییاد و ماابع فارسی  ر اید زمیاا با   گر ید تا هد و غد خو  را بارای ارائاا کاار تپقیقای  وره کارشااسای ارشاد  قـاـ وق بید ااممل  ر اید شاخا متمرکز نمایدی

همزمانی مطر  شدن اخباری  ر خصوآ  یلمماد کره جااوبی و بحاد از آن هاد یلمماد آرژانتیای  ر مطبو اد و رسانا هاای جمحای باا کارس  رس و همچااید مبا ا مطرو ا  ر ماور ساود اساتیا ه از مصاونیت  یلمماتیاا و نیزیار  وی ااوی  کمیسایون قوق بید ااممل  ر مور  ویا و بستا  یلمماتیا ، جرقا ای  ر  هاد برای انتخا موضوع  ر اید زمیاا شدی

و  از م ورد با اساتید گرامی جااا  آقاای  کتار ضایائی بیگادای و جااا  آقاای کتاار زمااانی و تاییااد موضااوع از سااوی ای ااان و همچاااید بررساای جواناال کااار و نیاازم ورتهای ارزنده جاا  آقای  کتر  یهید کا تجربیاد  ممی و  ممی وافری  ر اید  وزه  ارند و خو  نیز یکی از وی کسوتان وزارد امورخارجا مپسو  می شوند ، یر تپقیقاتی خو  را ارائا نمو م کا ابتدا  ر جمساا آموزشای گاروه  قاوق باید ااممال و سال جمسا آموزشی  ان کده با تصویل رسیدی

ب

یکی از موار یکا با جـــذا  شادن و  رک بهتار میااهید و مبا ا   قاوقی کماامی نماید، مطر  نمو ن قاایایی است کا  ر گذشتا اتیاق افتا ه و خصوصا ایاکاا نتیجااممموسی نیز برآن مترتل باشدی بحااوان یاا  ان اجو ، هرگااه  ر کارس  رس مبپثای ازســـوی اساتید با مثا  مطــــر  می شاد ، جـاـذابیت و گیاـرایی آن مطمال باراید  و ناادانمی شدی یکی از نقااا قاود ایاد تپقیاق نیاز فاصاما گارفتد از نقال صارف مبا ا  خ اا قوقی است، تا با  رک بهتر خواناده از موضاو اد مطرو اا ، کماا شاو ی اابتاا  کاراید نکتا لازم است کا اید تپقیق ماناد هما تپقیقاد و تااییااد از نقاو و کاساتی مبارینیست و وی اها اد و انتقا اد خوانادگان راهگ ای کارهای آتی نگارنده خواهد بو ی

 ر وایان ضمد ت کر و قدر انی مجد  از تمامی اساتید گرامی، لازم اسات نسابتبا تمامی  زیزانی کا مرا  ر امر نگارش اید وایان ناما همراهی ، ت ویق و باا ایاجانالهمک اری نمو ند، از جمم ا خ انوا ه ام ونیزهمک اراند  ر ا اراد  ق وقی ، ت رییاد ، وکتابخانااا وزارد امورخارجااا، و نااام آنهااا  ر ایااد مختصاار نماای گاجااد، کمااا  ت ااکر و

قدر انی و سلاس خو  را ابراز نمایدی

ج

کلیات تحقیق:

مبانی مصونیت های دیپلماتیک

1

مقدمه:

شااکل گیااری تاادریجی جوامااع و نیاااز آنهااا بااا ارتباااا بااا سااایر جوامااع و مپاایاویرامونی خو  ، موجل گر ید تا  کام و سریید با همید ماظور نسبت با ا زامفرستا گان ویاژه ای باا  رباار ساایر ساریید جهات ابارخ ویاام خاو  اقادام نمایاادی باا ایادنمایادگان ویـژه ، پیــک یا فرستاده ایرق می گر یادی اسااا  و مادارک موجاو   ااکی ازآن است کا از  دو   وهزار و هیتصد سا  قبل  ر ایران و نید و شما   راق از وجو  قاصد یا ویا برای برقراری ارتباا استیا ه می شده اساتی  اابتاا برخای محتقدناد کاا ویااقدمتی برابر با  مر انسان  ار  و اواید ویا ، فرشتا و ی ااهای و اوااید ویاام رساانان، ویامبران ااهی بو ه اندی

 ر واقع استیا ه از ویا یکی از ابتدایی ترید راههاای ارتبااا جواماع باا یکادیگر ر گذشتا های بسیار  ور بو ه استی اید افارا  بتادریه جایگااه ویاژه ای ناز  تماامی ممالویدا نمو ند، بطوریکا ، نو ی مصونیت ویژه از تحارض باا جاان و ماا  بارای آنهاا قائالبو ند و آنها و  از ابرخ ویام خو  ، تقدید هدایا و ا یانا  ریافت واسخ  اکد وذیرناده ، بایآنکا گزندی با آنها وار  شو  باا سارمت باا ماوید خاوی  بااز مای گ اتادی اابتاا باادرد نیزاتیاق می افتا  زمانیکا اید ویا  امال ویاام جااگ یاا   اود باا انقیاا  و فرماانبر اریبرای  اکد وذیرنده بو  یا ایاکا ویام از اپاد تاادی برخاور ار باو ، ماور  خ اد و غاالقرار گرفتا موجباد آزار و ا یت و  تی قتل او فراهد می شدی ایکد بطورکل اکثر جوامع ایاگونا رفتار با ویا را مذموم و ناوسااد مای شامر ند و او را مصاون از تحارضمی  انستاد و  ر یو  ا صار بحاوان یا قا ده  رفی کا بحدها مبااای مص ـاـ ونیت هاای یلمماتیا گ ت، وذیرفتا و ر ایت می شدی

تاقرن هیدهد میر ی کا ماموریت های سیاسی جابا موقت  اشتاد و توساا همایدفرستا گان ویاژه پویاا هاان انجاام مای شادند ، روا  باا هماید ماــاـ وا  باو ی اماا باا ایجاا  وات – ک ورها و استقرار نمایادگی های  ائد  یلمماتیا ، ویاا یاا فرساتا ه ویاژه  ناارتپو  میهوم گر ید و و ییا او کا همانا ارتباا و ابرخ ویام  وات فرستاده و ا یانا  ریافات واسخ  وات وذیرنده بو  را  یلمماتهاای  رفا ای  وات فرستاده مقید  ر ک وروذیرنده  هده  ار شدند و اید افرا  وا را از اید هد فراتر گذاشتا از یرف  واات فرساتادهبا مذاکره با  وات وذیرنده نیزمی ور اختادی

"  قاوق و تکااای. و مصاونیت هاای  یلمماتیاا فرساتا گان  ر قارن هجادهد براساس  رف ب ا توسحا ا ام ا  ا  و  ر اوایل قرن ن وز هد زم ان  رک م ترک  رخصوآ موضوع فرارسید تا قوانید و قوا د  ر اید زمیاا  ر کاگره وید 8181 ما دون شوندی"⁸ از سوی  یگر ، یکی از ضروریاد انجام و ای. نمایادگی های  ائاد  یلمماتیاا، امکان وآزا ی ارتباا امد با  وات متبوع خو  می باشدی اذا ، از آنجائیکا سیــرا نمایاده تام الاختیار  واتهــای خــو  مپسـاـ و  مای گر یدناد و و ییاا خطیار و سااگید ماذاکره وابرخ ویام  وات فرستاده با آنها بو ، با ماظور آگاهی از نظراد  وات متبو  ان نیازماد

¹ J.G.Starke , Introduction To International Law , Butterworth , London , 1377, p:111

1

ارتباا با ک ور خو  بو ندی از ایارو، افرا ی کا خو   ر گذشتا بطور مساتقید  امال ویاامبرای  وات وذیرنده بو ند،بدید ترتیل نق  ول ارتبایی میان نمایادگی  ائد و  واتفرستاده را بر هده گرفتادی

قرن نوز هد و روا  صاحتی شدن ک ورها و بدنبا  آن قرن بیستد و وی رفت ب ر  ر زمیاا های گونااگون  ممای و توساحا و وی ارفت وساایل ارتبااا جمحای ، موجالتپاو  شاگرفی  ر نپاوه برقاراری ارتبااا انساان باا جهاان ویراماون خاو  شادی اخترا اادمتاوع  ر موم مختم. خصوصا  ر زمیاا ارتبایاد پ تمید ، تمگراف ، را یو ، تمویزیون ، ماهواره ، ایاترنت و ویادئو کایاران  ن همگای گامهاای ارزناده ای  ر جهات کاد نماو نفاصما ها بو ی اید امر با   گر ید نق  ویاا  یلمماتیاا بحااوان تاهاا وال ارتباایی میاان وات فرساتاده و نمایاادگی هاای   ائما   ر اقصای نقااا جهاان ، باازهد  ساتخوش تپاو گر   و اید افرا  نق ی با مراتال کمرناگ تار از گذشاتا  هاده  ار شاوند وآن  باارد از مل اساا  ، مدارک ، مکاتباد و سایر وسایل و ممزومااد ماور  نیااز نمایاادگی هاا باو یاابتا  واتها کماکان آنرا اماد تارید راه ارتبااا باا نمایاادگی های اان مای  انااد و نسابت بااسایر راههای ارتبایی ترجی  می  هاد زیرا وی رفت وسایل ارتباا جمحی توام ب اوی رفت وسایل شاو  و استراق سمع و تکایکهای جاسوسی بو ی

با وایان یافتد جاگ جهانی  وم و ت کیل سازمان ممل متپد و ا سااس نیااز شادیدبا تدوید و توسحا قوا اد  قاوقی ، مجماع  ماومی ممال متپاد براسااس بااد ااا. ماا ه 81 ما ور ممال متپاد مـــاـ و . باا تادوید قوا اد رفی از قبال موجاو  و توساحا تــــاـ دریجی قوا اد   قـــــــوق بید ااممال گ ـــــر یدی مجمــــع  مـــومی  ر اوااید گام با  تــــــوصیا کمیتاا ش اد پ  قاوقین ممال متپاد اقــــــاـدام باا تاسای  کمیسایون  قاوق باید ااممال(International Law Commission)  نمو ی از سویی با تخصصای شادن بای  ازوی   قوق بید ااممال کاا شااخا شااخا شادن آن  ایمای باراید ا اا مای باشاد، کمیسایون بااانبوهی از موضو اد مواجا شدی از سوی  یگر  ها هیتا   و ه تا  میر ی اوج استقر  مستحمراد و  هور ک ورهای جدیاد باو ی " باا م اارکت و  هاور تحادا ی از ک اورهایآفریقایی و آسیایی جامحا بید اامممی برای نخستید بار  ر تاریخ یا جامحا جهانی واقحی شدی اگرنا بی تر اید ک اورها ضاحی. یاا  ر  اا  توساحا هساتاد، اهمیات آنهاا  ر ی  و نگهداری نظد  مومی  ر جهان ورتا  می تواند با سختی غماوآمیز باشادی  جیالنیست کا ک ورهای نو هور ر مقابل تحدا ی از محاهداد قدیمی و تحدا ی باصطر  اصو   قوقی ایجا  شده  قوق بید ااممل محترض باشاد، نراکا آنها خو  را قربانیان یا وضحیت نابرابر و مایحل  رقبا  قوا د  قوق بید ااممل  اضر مای بیاااد ی آنهاا محتقدندکااتحدا ی از اید محاهداد  ر زمانی ماحقاد شاده اناد کاا آنهاا مساتحمره باو ه اناد و های   اقانتخابی نداشتا اند و اکاون  قاوق وضاع شاده باا وسا یما قادرتها ی اساتح مارگر ر را ه آنهاامانع ایجا  کر ه است یبا نظر آنها اکثریت ک ورهای جدید  ر روند شکل گیری و توسحا بسیاری از نها ها و موسساد و هاجارهای  قوق بید ااممل کا  ر قرن نوز هد بصورد سیتماتیا ایجا  شده اند م ارکتی نداشتا اند و  تی  واتهای کونا موجو   ر آن زمااننیز بخ  موثری از اید روند نباو ه انادی ااذا باا ساختی تارش مای کاااد کاا آنهاا را تحادیلنمایاد و قـــوق ساتی را تغییر  هاد تا ایاکا آنها را  رشـــرایا برابرتری قرار  هدی اابتا

9

آنها تاها با برخی از جابا های  قوق بید ااممل محترض هستاد اما سیستد  قوقی  اضاررا بطور کامل ر  نکر ه اند و خواستار شااسایی  قوقی نظیر  ق تحیید سرنوشات، اقبرابری بدون توجا با رنگ و نژا  و  ق برابری برای  اور  ر نها هایی نظیرکمیسیون  قوق بید ااممل،  یوان بید اامممی  ا گساتری، شاورای امایات و  یگار نها هاایممل متپد هستادی " ²  میرغد اید مسائل کمیسیون با اواویت بادی موضو اد و مبا ،   تصمید گرفت با آندستا از مسائمی بلر از  کاا بارای نظاد و امایات باید اامممای از اهمیاتبی تری برخور ار بو ی  ر واقع،  می توان ا  ا نمو  کا کمیسیون نیرو و ترش خو  را  ر ســـا شاخا بی  از سایر شـــــــاخا های  قــــــوق بید ااممل متمـــرکز نمو  کا  بارد بو ند از: 

8ن  قوق  ریاها

2ن  قوق محاهداد

1ن  قوق  یلمماتیا و کاسوای

باابراید ، یکی از موضو اتی کا  ر  ستور کار کمیسیون  قوق بید ااممل قارارگرفت،  قوق  یلمماتیا و کاسوای بو  کا انحقا  کاوانسیونهای متحد   ر اید رابطا موید همید مطمل استی ترشهای کمیسیون  قوق بید ااممل  ر اید زمیاا ماجر با انحقا  نادید کاوانسیون با شر   یل گر ید:

8نکاوانسیون 8498 وید  ر زمیاا روابا سیاسی

2ن کاوانسیون 8491وید   ر زمیاا روابا کاسوای

1ن کاوانسیون8494 وید  راجع با ماموریتهای ویژه وموقت

1ن کاـــوانسیون 8411 وید  ر زمیاا روابا   واتها با سازمانهای بید اامممی  و سازمانهای بید اامممی با یکدیگر

1ن کاوانسیون راجع با  مایت و مجازاد جاایت  میا افرا   مایت شده بیداامممی پ روسای و سران ک ورها ،وزرای امورخارجایییین

همچاید بدنبا  یر  برخی مسائل و م کرد  ر خصوآ ویا  یلمماتیا،کمیساایون مبااا رد بااا تهیااا یاار  واای  نااوی  کاوانساایون ویااا سیاساای و توشااا و بااارغیرهمراه ویا نمو ی اما  میرغد ترش کمیسیون  قاوق باید ااممال بارای متپاد اا اکل ویکسان نمو ن قوا د مربوا با اید  وزه از  قوق  یلمماتیا و کاسوای  و نز یانمو ن  یدگاههای ک ورها با یکدیگر ، متاسیانا اید کوش  هاا  ر وای  و خاد اصاطکاکماافع  واتها متوق. گر ید و راه با جایی نبر ی

باابراید  میرغد ترشهای ارزنده  ممای برجستا  قوق بید ااممل نا بطورشخصاای و نااا  ر قاااال کمیساایون  قااوق بااید اامماال و یااا سااایر موسساااد مطااحاااتی وتپقیقاتی خصوصی ، جهت تدوید و توسحا  قوق بید ااممل و شاخا های مارتبا باا آن وگامهای مییدی کا  ر اید زمیاا خصوصا  ر شاخا  قوق  یلمماتیاا و کاساوای بر اشاتاشده است،اما هاوز هد نکاد ابهام آمیزی وجو   ار  کاا نیازمااد کاار و تارش مای باشادی

¹Frederick.E.Snyder&Surakirat Sathirathow , Third Word Attitudes Towards International

Law , Martinus Nijhoff Publishers , 1387, PP: 1-11

1

اابتا بی انصافی است کا  دم موفقیت و لایاپل ماندن برخای موضاو اد را تاهاا متوجاایا کاانون بادانید زیارا  ر روناد تادوید قوا اد  رفای و توساحا  قاوق باید ااممال  وامالمتحد ی  خیل هستادکا یکی از مهمترید و اثر گذارترید  وامل ماافع  واتها می باشدی

1

مبحث اول: طرح تحقیق

همانگونا کا وی تر  کر گر ید ، یکی از موضو اد لایاپل باقی مانده ، بپ  تدوید و تـــوسحا قوا د مــــربوا با ویـاـ ا و بساتا  یلمماتیاا و وضاحیت  قـــوقـاـ ی آن م ی باشدی ایل اصاامی ای د  اادم موفقیت را ماای ت وان اصااطکاک ما افع  واتهااا ب ا بپاا مصاونیت مطماق  ر نظار گرفتاا شاده بارای ویاا سیاسای و بساتا هماراه وی و نگااهتر یدآمیز آنهاا باا ایاد مسارما  انساتی یکای از  لایال  یگار بپا  ساود اساتیا ه بحاای از واتها از بستا  یلمماتیا برای ورو  یا خروج برخی از اجااس مماو اا یاا باا اصاطر قاناق است و با توجا با ایاکا یر  وی  نوی  کمیسیون  قوق بید ااممل  ر ایدخصوآ نو ی مصونیت مطماق بارای بساتا  یلمماتیاا  ر نظار گرفتاا باو  کاا  تای  رصورد  د قوی با آن، ماموران  وات وذیرنده نمی توانستاد آن را باز و بازرسی نمایاد و تاها می توانستاد آنرا با مبداد اوایا خو  بازگر اناد، اممی برای نگرانی بحایک ورها خصوصا ک ورهای غربی گر ید کا محتقد بو ند ک ورهای جهان ساوم از ویااو بستا  یلمماتیا سود استیا ه می کاادی اابتا  ایل اید بادبیای قااایای وای  آماده  ر  هااهای 15 و 15 میر ی بو  کا  ر یو  تپقیق با آنها اشاره خواهد شدی

مور ی کا با    ساس شدن موضوع و  ر نتیجا  ساسیت بی تر  واتها  ر اید زمیاا شده است ، بپ   وجابتید بو ن ویا  یلمماتیاا اساتی ایاد موضاوع بادید محااا ومیهوم است کا امروزه اازاما تاها ویا از سوی  وات فرستاده و از مبداد ک ور فرستاده  هده  ار اید ماموریت نمی شاو  بمکاا ممکاد اسات یاا  یلممااد مقاید  ر نمایاادگی  ائاد وات فرستاده نز   وات وذیرنده نیز کاا خاو  از مصاونیت هاای مصار ا  ر کاوانسایونوید 8498 برخور ار می باشاد،  هاده  ار ایاد نقا  گار   و  ر بازگ ات باا ویاا  بااقصد مرخصی یا  ر خاتما ماموریت  نسبت با جابجایی اساا  ، مدارک و مکاتبادنمایادگی اقدام نمایدی

 ر ایاجا بپ  تداخل  و نوع مصونیت مطر  می باشد، یکای بپا  مصاونیت از

تحرض  یلممااد و باار و توشاا هماراه وی بار اسااس ماا ه 19 کاوانسایون ویاد 8498 و  یگری بپاا  مصااونیت مربااوا ب ا بسااتا  یلمماتیااا اساات کااا ب ا توجااا بااا  اادم وجااو کاوانسیونی مجزا  ر اید زمیاا شاید بتوان ا  ا نمو  کا از نظار قارار ا ی فحار م امو مصونیت مقرر  ر ما ه 21 همان کاوانسیون و قوا د  رفی و رویا ای  واتهامی باشدی

اشتغا  نگارنده  ر  ستگاه  یلمماسی ک ور و  اور  ر ماموریتهای  ائد و موقت متحد  و ام  اید م کل از نز یا بدایل رویا متحد  ک ورها  ر اید زمیاا و برخور  های متیاود آنها با اید قایا ، با   گر ید تا با انتخا  اید موضوع بحاوان کار تپقیقی وایان  وره کارشااسی ارشد خو  ،جابا ها و نکاد مبهد موضوع را مور  بررسی و تدقیق قرار  هد تا بمکا بتوان از اید رهگذر با رهیافت جدیدی و ارائا یریقی  ست یافتی با توجا با موضوع تپقیق و تاکید آن بر قایا  یلمماد آرژانتیای  ر قاناق آثار باستانی و فرهاگی ک ورمان،  توجا با اید موضوع لازم است کا موقحیت جغرافیایی و سابقا تاریخی ک ور ایران با   شده کا همواره میراث فرهاگی اش از سوی سو جویان و غارتگران فرهاگی مور   ستبر  قرار بگیر  و جای بسی تاس. است کا یا ایرانی وی یاا تاریخی ممت خو  را بایستی  ر موزهای ک ورهای غربی نظیر موزه اوور واری  و موزه اادن جستجو نماید .

افرا  سو جو بدایل مایحت ماای زیا ی کا  ر اید مور  وجو   ار  ضمد  یاری های غیرمجاز و آسیل رساندن با ابایا و آثار تاریخی اقدام با خروج  فیاا های قدیمی و اشیاد  تیقا می نمایادی از آنجائیکا اید اشیاد و آثارباستانی بدایل ارزش بالای آنها م تریان خاآ خو  را  ار  و بی تر کمکسیون  ارهای  و موزه های خارجی  بدنبا  ایاگونا وسایل هستاد و از یرفی نیز خروج آنها از ک ور با اید را تی ها ممکد نیست اذا،  لالان ایاگونا کالاها م تریان خو  را از میان  یلمماتها انتخا  می نمایاد کا هد ور اخت قیمت و هد خروج اید اشیاد از ک ور بدون تیتی  و بازرسی برای آنها امکانلذیر است یاذا نگارنده  ر اید تپقیق بدنبا  واسخ با سروالاد  یل است:

الف( سئوالات تحقیق: 

8ن آیا تپو  میهوم ویا  یلمماتیا تاثیری  ر نگرش  واتهاا باا بپا  مصاونیتویا و بستا  یلمماتیا  اشتا است؟

2ن آیا بار و توشا همراه  یلممااد مقیمای راکاا  هاده  ار ماموریات ویاا گر یادهاست می توان م مو  مصونیت های ویا و بستا  یلمماتیا  انست؟

1ن نا  اممی موجل  دم تحرض  واتها با ویا و بستا  یلمماتیا می شو ؟

 ر ا اما و رکاار واسخ با سروالاد اصمی فوق ، با سروالاد فر ی  یل هد واسخ  ا ه خواهد شد:

8ن  ر  ا   اضر ویا و بستا  یلمماتیا تابع نا نظام  قوقی ا اد از  رفای ویا قرار ا ی می باشد؟

2ن آیا سود استیا ه برخای  واتهاا از مصاونیت هاای ا طاایی  ااممی بارای  اذفایاگونا مصونیت ها با شمار می رو ؟

ب( مفروض:  

 جامحا بید اامممی وا  از و ات ســاـ ر نهاا ن  و جااگ جهاانی خانمانساوز تارشمی نماید با مدون نمو ن قوا د و توسحا آنها با  وهدف مذکور  ر ما ور ممل متپد یحای صم  و امایاات بااید ااممماای باای  از واای  نائل گـااـر  ی  ر ایااد راسااتا ترشااها بی ااتر  رسـازمانهای بید اامممی خصوصا سازمان ممل متپد متمرکز گر یده است کا موفقیت هاای  زیا ی نیاز باا هماراه  اشاتا اسات و شااید بتاوان گیات کاا کاوانسایونهای متحاد  ر زمیااا قوق بید ااممل خصوصا  ر شاخا  قوق  یلمماتیا و کاسوای خاو   ایمای بار ایاد ماد امی باشدی

ج( فرضیه ها:

8ن تپو  میهوم ویا  یلمماتیا از فرساتا ه ویاژه باا وال ارتباایی باید نمایاادگی ائد  وات فرستاده و  وات متباو  ، خصوصاا ساود اساتیا ه از کیساا  یلمماتیا،با ا تغییر نگرش  واتها  ر رویا آنها نسبت با بپ  مصونیت ویا و بستا سیاسی شده استی 2ن بار و توشاا هماراه  یلممااد مقاید کاا  هاده  ار ماموریات ویاا گر یاده اساتم مو  قوا د مربوا با ویا و بستا  یلمماتیا نمی شو ی

1ن  واتها با  مد باا ساود اساتیا ه برخای ک اورها از وسات سیاسای و  ادم وجاو نظام  قوقی متپداا کل  ر اید زمیاا ،  دم تحرض با ویا و بستا  یلمماتیا را تاها با اید  ایل کا هدف انجام  مل ترفی جویانا قرار نگیرند، ر ایت می نمایادی

1ن مصونیت ویا و بستا سیاسی  ر  ا   اضر تا د زیا ی م مو  رویا متحد   واتهاااا مااای باشاااد و از نظااار  کاوانسااایونی مااای تاااوان آنااارا م ااامو  و تاااابع ماااوا 21 و15کاوانسیون وید 8498 وید  انستی

1ن از آنجائیکا هدف از مصونیت و مزایای  یلمماتیا ماتیع ساختد افارا  نیسات

، باابراید سود استیا ه برخی  یلمماتها از مصونیت و مزایای ا طایی  اممی برای  اذفایاگونا مصونیت ها با شمار نمی رو ی  

د( مفاهیم و متغییرها:

 ر تپقیق  اضر از میاهیمی نون ویا سیاسی ، بستا یا کیسا  یلمماتیاا و باارو توشا  یلمماد با کراد استیا ه گر یده است کا باختصار و برای آشاایی  ر  یل هریا ازآنها شر   ا ه شده است:

8ن ویا سیاسی:¹  بریبق باد یا ما ه 1 یر  وی  نوی  کمیسایون  قاوق بایدااممل  رخصوآ موضوع ویا و کیسا  یلمماتیا غیرهمراه، ویاا سیاسای فار ی اساتکا از جانل  وات فرستاده برمباایی ماظد یا یا وضحیت خااآ بارای ماموریات محیاایپانتقا ، مل و یا ت از کیسا  یلمماتیا ن هده  ار ماموریت ویا شده باشدی

2ن کیساا  یلمماتیاا:¹ بار یباق بااد  و هماان ماا ه ماظاور از کیساا یاا بساتا یلمماتیا، کیسا ای است کا  اوی مکاتباد رسمی، اساا  واشیائی است کا تاهاا اساتیا هرسمی  ارند و با  رئد خارجی قابل م اهده م خو شده باشدی

⁹ Diplomatic Courier

¹ Diplomatic Bag

1ن بااار و توشااا  یلمماااد:¹      براساااس باااد  و مااا ه 19 کاوانساایون ویاد ⁹ 8498  بارد است از اشیاد مور  استیا ه شخصی  یلمماد یا بستگان او کا اهل خانا او هساتادو از جمما اثاثیا ماز  او و خانوا ه ویی

همچاااید متغییرهااای مسااتقل و وابسااتا تپقیااق بااا ترتیاال وضااحیت  قااوقی ویاااسیاسی و  قوق بید ااممل محاصر خواهد بو ی

ه( روش تحقیق و جمع آوری اطلاعات: 

روش تپقیق  اضر توصییی پ تاریخی ن و اساا ی است و روش تجزیا و تپمیل  ا ه هااا مقایسااا ای و تااا  اادو ی  ماای و محمااوای اسااتی همچاااید جمااع آوری ایر ااادبصورد کتابخانا ای و بررسی اساا  و مدارک موجو  بو ه استی

و( اهداف تحقیق:

 اید تپقیق بدنبا  زمیاا سازی و بستر سازی مااسل جهت تپقیق هرنا بی تر و  قیق تر موضوع  ر آیاده و سایر موضو اد مرتبا با  قوق  یلمماتیا و کاسوای اساتکا با نظر نگارنده متاسیانا  میرغد وتانسیل های فراوان ،  ر ک ور ما توجاا شاایانی بااآن ن ده اساتی  اروه باراید باا توجاا باا ایاکاا موضاوع تپقیاق یکای از مساائل مباتر بااوزارد امور خارجاا وآندساتا از کارکااان آن مای باشاد کاا باا ایاگوناا ماموریتهاا ا ازام  می شوند، آشاایی آنها با قوا اد باید اامممای موجاو  و رویاا  واتهاا  ر ایاد زمیااا و بکاارگیری آن  ر ماموریتهای مپواا از  یگر اهداف اید تپقیق می باشدی

 ز( پیشینه تحقیق:

 ر  ان کده  قوق و  موم سیاس ی  ان گاه تهران وایان ناما  وره کارشااسی ارشد با  اوان نظام  قوقی ویا  یلمماتیاا و کیساا  غیار هماراه وجاو   ار  کاا  ر ساا 8119 توسا آقای بابازا ه با راهامائی جاا  آقای  کتر سید فال اییی موسوی  فاع شادهاستی همچااید  ر مجماا سیاسات مقاااا ای  ر هماید زمیااا توساا آقاای فریبارز بختیااریاصل  ر سا  8118 نگاشتا شده اساتی  تیااود تپقیاق  اضار باا تپقیاق هاای انجاام شادهقبمی را می توان  رتوجا و تاکید بی تر اید تپقیق بربپ  سود استیا ه از مصونیت های  یلمماتیا  انستی

¹ Diplomat's Luggage & Provision

⁶ 1361 Vienna Convention About Diplomatic Relationship Betwean States

                                                                                     3

ح( سازماندهی تحقیق:

تپقیق  اضر  ر واه فصل نگاشتا شده استی فصل او  شامل کمیاد  ر  وبخا ارائا شاده اساتی  ر بخا  او  یار  تپقیاق و  ر بخا   وم آن باا  یادگاههای نظاری ومبانی مصونیت ها  ر  قوق بید ااممل ور اختا شاده اساتی  ر فصال  وم ، جهات آشاااییخواناده با روند تکاممی ماموریت ویا سیاسی و مصونیت آنها ، وی یاا تااریخی و تغییارو تپو  میهوم ویا سیاسی اپاا  گر یاده اساتی فصال ساوم تپقیاق باا بررسای وضاحیت قوقی ویا سیاسی  ر  قـــــوق بید ااممل محاصر می وار از و از نهاار بخا  ت اکیل شده است ی  ربخ  او  ب ا وی یاا ت اریخی بپ  ور اخت ا می ش و ی  ر بخ   وم ب ابررساای یاار  واای  نااوی  کمیساایون  ر خصااوآ وضااحیت ویااا و کیسااا  یلمماتیاااغیرهمراه می ور ازید ی بخا  ساوم مر ظااد برخای ک اورها  ر خصاوآ یار  وای نااوی  را بررساای ماای نمایااد و  ر بخاا  نهااارم آن بااا وضااحیت  قااوقی ویااا و کیسااا یلمماتیا غیرهمراه و  از مسکود ماندن یر  وی  ناوی  کمیسایون  قاوق باید ااممال  ور اختا می شو  ر فصل نهارم با مبپ  ساود اساتیا ه از مصاونیت و مزایاا اختصااآ ار  و باا بررسای وضاحیت  قاوقی باار و توشاا هماراه  یلممااد مقاید  باا تاکیاد بار قاایا یلمماد آرژانتیای  و بررسی قوانید و مقرراد  اخمای  ر ارتبااا باا موضاوع ،  ور اختااخواهد شدی  ر فصل واجد نیز، نپوه  ل و فصل اخاترف و مراجاع صااا   ر ایاد زمیااا ر صورد بروز اخترف مور  ارزیابی قرار مای گیار  ی و نهایتاا ، ضامد نتیجاا گیاریاز مبا   مطرو ا و ارائا وی اها اد و راهکارهای جدید ، فهرست ماابع و ضمائد

تپقیق آور ه می شو ی

مبحث دوم:

دیدگاههای نظری و مبانی مصونیت های دیپلماتیک

مقدمه:

 ر  اایکا  ر اکثر قوانید اساسای ک اورها ایاد نکتاا  کار گر یاده اسات کاا هماا ربرابر قانون یکسان هستاد ، با ایاپاا بپا  مصاونیت و اساتثااد برخای افارا  از  ایارهشمو  قوانید مدنی و جزائی با یکی از موضو اد ناا  برانگیز مباد   شاده اساتی ایادموضوع نا  ر  اخل هر ک ـوری و نا  ر سطـ  بید ااممل خو  نو ی تااقش مپسو  می شو  نرا کا جمع بید اید  و جمع بید اضدا  استی گر نا محاای کمما مصاونیت باااندازه کافش روشد و صری  است محهذا ، " «مصونیت» کمما ای است کا  ر ا بیاد  قوقش فارسش، محا   و ترجما واژه پImmunityن  ر نظر گرفتا شده استی مصونیت ،مصاادر جحمااش  بااا محاااای مصااون ماناادن و مپیااو  بااو ن اسااتیاز نظاار اشااتقاق  کممااا«مصون» اسد میحو  با محاای  یا ت شده است و  ر اغت  ار  ری اا «صاون » هارجا با کاار رو ،  ر آن محااای مپافظات نهیتاا اساتی باا آن اا «مصاونیت » واژه ای تاازیاست ،واش  قوقدانان  ر ، واژه هایش نون  رمات، امتیااز، اساتثاا، محافیات و  صاانترا با  اوان ترجما و محا   کمماپImmunityن با کار مش برند، هرناد  ر محااای اخیاربی تر شایع استی "¹ 

 رمحاــای  قوقش آن " مصونیت اصطر ی مرباوا باا  قاوق  ماومی اسات کاا ارنده آن از تحرض مخصوصی م حاف و مپیو  است"  ¹ و انواع آن با شر   یلمیباشاد : 8- مصاونیت پنمایاادگان مجما ن 2- مصاونیت پ یلممااد هاان 1- مصاونیت پقاادنی  " مصونیت نمایادگان مجما  و مصاونیت قاااد مرباوا باا  قاوق اساسای و قوق  اخمی است ایکد مصونیت  یلمماتیا مربوا با قوا د  قوق بید ااممل می باشد و می توان آنرا  دم اجرای قوانید و مقرراد نسبت با یبقاد خاصی از ماموران نمایادگی های خارجی مقید یا  وات وذیرنده محاا نماو ی یحاای متوقا. شادن یاا  ادم اجاراد قاانون اخمی با نیع یا قا ده بید اامممی کا نتیجتا مخاا. اصل  اکمیت ممی  واتها با نظر می رسدی"⁴

 رواقااع مصااونیت  از  یاادگاه  ق وق بااید اامماال" وض حیت ویااژه و  اادم تحاارضماموران  یلمماتیا پو  ریا  اد کمتاری کاا ر ا اری، فتری،فاای و خدماا ماموریاتن وا ااد خانوا ه اشان از ا ما   اکمیت  وات وذیرنده ،  ر نتیجاا موقحیات و مقاام  ااوماموریت با  اوان نمایاده  وات فرستاده استیشخو  یلمماد مصون از تحرض است و مصون ازصر یت کییری و ا ماا  صار یت  ا گاههاای  واات وذیرناده استیمصاونیت

7                     میرمحمدی، سید مصطفی ،سوءاستفاده از مصونیت های دیپلماتیک و ضمانت اجرای آن در حقوق بین الملل، نشریه نامه مفید ، بهمن 1981،شماره 99

8                     جعفری لنگرودی، محمد جعفر،ترمینولوژی حقوق،تهران، گنج دانش ،1968،ص617

  ³ معین زاده، عباس ،حقوق دیپلماتیک نوین،تهران، وزارت امورخارجه ،1971، ص111 

 یلمماتیا از ضرورد  دم خدشا با توانائیهای مامور  یلمماتیا  ر اییاد موثر و ایی  ناشی می شو ی اابتاا مصاونیت بادید محااا نیسات کاا شاخو  یلممااد مسارو  ا مااای کاامرتکل می شو  نیست بمکا بدید محااست کا تاا زمانیکاا  واات فرساتاده از مصاونیت اوا اارم انصااراف نکاار ه اساات نماای توانااد تپاات تحقیاال  ا گاههااای  وااات وذیرنااده قاارارگیر ی"⁸⁵

 از گذشتا های  ور  ر مبا   نظری میان  مماا  ر خصاوآ تحااری. و مباانییا موضوع اخترف نظر وجو   اشتا است و بپ  مصونیت نیز از ایاد قا اده مساتثاینباو ه و مخاایان و موافقانی  اشتا است کا هریا از ماظری خاآ با اید موضوعور اختاا اناد وبارای مجاا  نماو ن مخاایاان اساتدلااهایی نیاز مطار  نماو ه اناد ی  ر ایاجاابرای ورو  با مبا   اصمی تپقیق ور اختد با برخی از اید نظریاد موافق و مخاا .و  ر نهایت جمع بادی و ست یابی با مبانی اصمی وذیرش مصونیت  یلمماتها از سوی  واتها ، لازم وضروری می نماید ی

الف(دیدگاههای مخالفان و موافقان مصونیت:

بطور کمی مخاایان مصونیت محتقدند کا هما  ر برابر قانون مساوی و برابرند و نبایستی هی  شخصی را از ا ما  قانون مستثای نمو ی با نظر آنها ایاکار با   می شو  برای برخی اشخاآ  ارید اماای نسابت باا قاانون بارای  کارهاای  غیرقاانونی اشاان ایجاا شو ، خصوصا ایاکا اگراید اشخاآ ا ساس کااد کا  ر قبا  ا ما  خو  واسخگو نیستاد با نو ی استبدا  و خو رایی  نار خواهاد شدو خو  را تافتا جدابافتا خواهاد  انستی

 از سوی  یگر مر م  ا ی باا م ااهده ایاد موضاوع ایاد ساروا  برای اان مطار خواهد شد کا نا تیاوتی میان آنها و شخو مذکور وجو   ار  و هماید موضاوع موجالبی ا تما ی آنها با نظام  قوقی و سیاسی اشان خواهاد شاد، خصوصاا ایاکاا ایاد شاخویا خارجی باشدی  

 ر واسخ با انتقا اد مخاایان، موافقان ابراز می  ارند کا اولاً مصونیت اشاخاآامری  ائمی و ما امُ ااحمرنیست و مربوا با یا مقطع زمانی خاآ می باشاد ،⁸⁸ و ثانیااًبرخی م اغل نظیر نمایاادگی مار م و قاااود  ر  قاوق  اخمای و انجاام و ییاا  ر یااماموریت خارجی بحاوان  یلمماد بدایل ا ما  نیو ی کا ممکد است بوسیما برخیاشخاآ صورد بلذیر  و کار آنها را تپت تاثیر قرار  هد از نااان  رجاا ای از اهمیاتبرخور ار است کا بایستی شرایطی فراهد شو  کا آنها بتوانااد  ر کماا  آراما  و امایات

¹¹ Robert.L.Bledsoe&Boleslaw.A.Boczek,International Law Dictionary,Calio Press Ltd.

London,1387,PP:31-36

 ¹¹ بند دو ماده 93 کنوانسیون وین 1361 اشعار می دارد: وقتیکه ایفاء وظایف شخصی که از مصونیت و مزایا برخوردار است خاتمه می پذیرد، چنین مزایا و مصونیت هایی بایستی بصورت طبیعی در زمان خروج او از کشور یا انقضاء مدت معقولی که  چنین کاری را می توان انجام داد متوقف شود، اما بایستی تا آن زمان حتی در زمان جنگ باقی بماند..........